HELLAS 2012: Ελληνική διαστημική πρωτιά από ανακάλυψη κρατήρα στον Ερμή

Εναν κρατήρα 2.000 χιλιομέτρων στο ανεξερεύνητο τμήμα του πλανήτη Ερμή ανακάλυψαν Ελληνες και Ρώσοι επιστήμονες από το Αστεροσκοπείο του Σκίνακα στις κορυφές του Ψηλορείτη στην Κρήτη.

Πρόκειται για μια παγκόσμια πρωτιά του Κρητικού Αστεροσκοπείου «προσπερνώντας» τη NASA και η επιβεβαίωσή της έγινε από το μεγαλύτερο ραδιοτηλεσκόπιο του κόσμου, το Avesido στο Πουέρτο Ρίκο.

Παράλληλα, κατοχυρώθηκε για τους παρατηρητές-ερευνητές του σύμπαντος ανά τον κόσμο, αλλά και στη διεθνή βιβλιογραφία η ονομασία του κρατήρα «ρήγματος» ως «skinakas basin», δηλαδή λεκάνη ή βαθύπεδο του Σκίνακα.

Την παρουσίαση της ανακάλυψης έκανε, χθες, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης ο καθηγητής-διευθυντής του Αστεροσκοπείου Σκίνακα, Γιάννης Παπαμαστοράκης, επισημαίνοντας ότι το μυστικό της επιτυχίας της ανακάλυψης οφείλεται στις ιδανικές συνθήκες ατμοσφαιρικής ευκρίνειας στον ουρανό πάνω από τον Ψηλορείτη αλλά και στην ελληνορωσική επιστημονική συνεργασία με την παρουσία τού ελληνικής καταγωγής Leonid Ksanfomality.

«Οι πρώτες παρατηρήσεις μας στην άγνωστη πλευρά του Ερμή άρχισαν το 2002 με μεγάλη επιτυχία εφαρμόζοντας τη μέθοδο του Lucky imaging», είπε ο Γ. Παπαμαστοράκης προσθέτοντας: «Με επικεφαλής τον κρητικής καταγωγής Ρώσο πλανητικό επιστήμονα Leonid Ksanfomality, χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο των 1,3 μέτρων του Αστεροσκοπείου σε συνδυασμό με μια «Lucky camera» για πρώτη φορά αποκαλύφθηκε στην επιφάνεια του Ερμή ένας τεράστιος σχηματισμός (κρατήρας) διαμέτρου 2.000 χλμ., που αντιστοιχεί στο 40% της
διαμέτρου του πλανήτη.

Ο ίδιος ανέφερε ότι οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν την παρουσία του «Βαθύπεδου του Σκίνακα» στον Ερμή, ενώ αν ο κρατήρας αυτός -όπως εικάζεται- είναι αποτέλεσμα πρόσκρουσης στον Ερμή ενός τεραστίου αστεροειδούς πριν από περίπου 4 δισ. χρόνια, τότε πρόκειται για έναν από τους τρεις μεγαλύτερους κρατήρες πρόσκρουσης που είναι γνωστοί στο ηλιακό μας σύστημα.

Φωτογραφίες
Ο διευθυντής του Αστεροσκοπείου είπε ότι με βάση τα δεδομένα που υπάρχουν, αναμένονται με ιδιαίτερη ανυπομονησία οι πρώτες φωτογραφίες από το διαστημόπλοιο της NASA, που βρίσκεται «καθ οδόν» προς τον Ερμή και σύντομα θα ξεκινήσει διαδοχικές προσεγγίσεις.

Η πρώτη προσέγγιση θα γίνει στις 14 Ιανουαρίου του 2008 και κατόπιν στις 6 Οκτωβρίου και στις 29 Σεπτεμβρίου του 2009 πριν μπει σε τροχιά γύρω από τον Ερμή τη 18η Μαρτίου του 2011.

Ο Ερμής είναι ο λιγότερο εξερευνημένος πλανήτης με στερεό φλοιό στο ηλιακό μας σύστημα. Από την επιφάνειά του έχει φωτογραφηθεί μόνο το 45% από το διαστημόπλοιο της NASA, «Μariner». Το υπόλοιπο 55% της επιφάνειάς του παραμένει μέχρι σήμερα ανεξερεύνητο και σε αυτό εστιάστηκαν για πρώτη φορά οι παρατηρήσεις του Αστεροσκοπείου του Σκίνακα.